Ieder jaar op 25 april vindt op beide plekken een herdenking plaats. Het is dan La festa della Liberazione, Bevrijdingsdag. In heel Italië worden bij de plaatselijke monumenti ai caduti herdenkingen gehouden. Daarbij zal vaak het lied 'Bella ciao' klinken.

Una mattina mi son svegliato
O bella ciao, bella ciao, bella ciao, ciao, ciao
Una mattina mi son svegliato
E ho trovato l'invasor

(op een ochtend stond ik op en ik vond de indringer)

Op internet levert ‘Bella ciao’ een ontelbaar aantal hits op. You Tube filmpjes met heel veel verschillende uitvoeringen in allerlei talen en bij allerlei gelegenheden, tekst en bladmuziek. Daarbij zijn veel verwijzingen naar de Netflix hitserie ‘La casa di papel’. Want hoewel dat een Spaanse serie is, komt het (in het Italiaans gezongen) lied niet alleen voor in de serie, maar heeft het dit internationaal flink op de kaart gezet.

Waarschijnlijk is het lied van origine een canto di lavoro, een werklied, gezongen in de rijstvelden van Noord Italië. De melodie heeft duidelijke raakvlakken met een Jiddisch lied. Een mooie gedachte als je weet dat ‘Bella ciao’ tijdens de tweede Wereldoorlog het lied werd van de resistenza, het Italiaanse verzet. Een partizanenlied, symbool van het anti fascisme.

E se io muoio da partigiano
O bella ciao, bella ciao, bella ciao, ciao, ciao
E se io muoio da partigiano
Tu mi devi seppellir

(als ik als partizaan sterf moet je me begraven)

Mede doordat veel partizanen het communisme aanhingen, werd het lied omarmt door de socialistische en communistische politieke beweging. Behalve op 25 april is het daarom ook te horen rond 1 mei manifestaties. Maar tot op de dag van vandaag is het overal te horen als een klank van protest, en tegelijk als een geluid van saamhorigheid en hoop.

E seppellire lassù in montagna
O bella ciao, bella ciao, bella ciao, ciao, ciao
E seppellire lassù in montagna
Sotto l'ombra di un bel fior

(begraven, daar boven in de bergen in de schaduw van een mooie bloem)

E le genti che passeranno
O bella ciao, bella ciao, bella ciao, ciao, ciao
E le genti che passeranno                                     
Ti diranno "che bel fior”

(de mensen die zullen passeren, zullen zeggen ‘wat een mooie bloem’)

In Isolabona werden in maart 1945, slechts enkele weken voor de val van het fascistische regime en het einde van de Nazi bezetting, acht partizanen gefusilleerd. Ook voor hen zal dit jaar het lied weer klinken, terwijl in de bergen de bloemen uitbundig bloeien.